سلسله مباحث بررسی مبانی فکری شهید مطهری ره _ جلسه بیست و پنجم ، حضور در مسجد ، ٢٧٢ _ ١۶ / ٧ / ١۴٠٣
امام جمعه کاشان : دروغ و غیبت از آثار ضعیف بودن نفس است
حجت الاسلام سید سعید حسینی در بیست و پنجمین جلسه گفتگو در رابطه با آثار شهید مطهری ره از کتاب تعلیم و تربیت ، در مسجد باب الحوائج اظهار داشت : در جلسات قبل مبانی تربیت را توضیح می دادیم که به سومین مبنا که کرامت نفس است ، رسیدیم . زیر مجموعه کرامت نفس « عزت نفس ، علوّ نفس » بود که در جلسات قبل گفتیم . در بحث علوّ نفس ، استاد مطهری از دو ایه استفاده می کنند
١ _ آیه ۵٣ سوره محمد « فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَكُمْ وَ لَنْ يَتِرَكُمْ أَعْمالَكُمْ » پس سستى نورزيد ، تا به سازش دعوت كنيد ، با اينكه شما برتريد و خداوند با شماست و هرگز چيزى از پاداش اعمالتان را كم نمىكند
٢ _ آیه ١٣٩ سوره آل عمران « وَ لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ » سستى نكنيد و غمگين نباشيد كه شما برتريد ، اگر مؤمن هستيد . علامه ره در المیزان می فرماید ، اصل ایه برای مومنین است ، ابتدا ایه « يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا » است و اخر ایه دوباره می فرماید « إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ » . و این نشان دهنده این است که ایمان لوازمی دارد . یکی از مهمترین لوازم ایمان ، تقوا و صبر و استقامت را همراه داشته باشیم .
وی گفت : بحث امشب درباره قوت نفس است که یکی دیگر از زیر مجموعه های کرامت نفس است . جایی که بتوانید این بحث را در کتاب های اخلاقی ببینید ، مرحوم نراقی در معراج السعاده ، این بحث را در فصل چهارم عنوان نموده است . می فرمایند ، قوت نفس یعنی ، دل محکم باشد ، و علامت محکمی و قوی بودن دل این است که ، تحمل انچه از مصائب بر دل وارد می شود آسان است . می گویند او قوی دل یا دلقوی است . در بحار جلد ۶٧ صفحه ٣٠٣ ، از امام صادق روایت شده ، « إنّ المؤمنَ أشدُّ مِن زُبَرِ الحديدِ ، إنّ زُبرَ الحديدِ إذا دَخلَ النّار تَغيّرَ ، وإنّ المؤمنَ لو قُتِلَ ثُمّ نُشِرَ ثُمّ قُتِلَ لم يَتغيّرْ قلبُهُ » مؤمن از پاره هاى آهن محكمتر است ؛ پاره هاى آهن هر گاه در آتش نهاده شود تغيير مى كند اما اگر مؤمن بارها كشته و زنده شود دلش تغييرى نمى كند . امام کاظم ع هم در وصف یاران مردی از اهل قم می فرماید : مردی از اهل قم مردم را به سوی حق دعوت میکند و قومی گرداگرد او جمع میشوند به محکمی پولاد « قَالَ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ قُمَّ یَدْعُو النَّاسَ إِلَی الْحَقِّ یَجْتَمِعُ مَعَهُ قَوْمٌ کَزُبَرِ الْحَدِیدِ » . در وصف یاران امام زمان ع هم همین تعبیر امده است که ، قلوب آنها مانند اهن اب دیده محکم است . یکی از آثار قوت قلب این است که رعب و ابهت او در دل دشمن می افتد .
امام جمعه کاشان گفت : ١ _ یکی از جاهایی که می توانیم به رعب در دل دشمن استفاده کنیم ایه ١۵١ سوره ال عمران است « سَنُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ بِمَا أَشْرَكُوا بِاللَّهِ .. » ما در دل کفار رعب را القاء می کنیم چون بخدا مشرک هستند . علامه در جلد چهار المیزان صفحه ۴٣ می فرماید ، این وعده زیبا برای مومنین است که بوسیله رعب نصرت می شوند . مرحوم طبرسی در مجمع البیان جلد یک و دو صفحه ٨۵٧ می گوید ، در جنگ احد « که بعلت خیانت یاران پیامبر ص عدم الفتح بود » کفار وارد مکه شدند ، می خواستند برگردند بر علیه پیامبر ص ولی خداوند در دل انها رعب انداختند که دوباره یاران پیامبر ص حمله نکنند و پیامبر ص فرمود بوسیله رعب من یاری شدم .
حجت الاسلام حسینی در ادامه گفت : درّالمنثور سیوطی با نقل روایتی در جلد دو صفحه ٣۴٣ می گوید ، پیامبر ص می فرماید : خداوند چهار چیز به من داد که به دیگر انبیاء نداده است . فُضِّلْتُ علی الانبیاء بِأَرْبَعٍ : ١ _ جُعِلَتْ لِأُمَّتِي اَلْأَرْضُ مَسْجِداً وَ طَهُوراً ، قرار داده شد زمین برای من و امت من سجده گاه قرار داده شد و پاک کننده است وَ أَيُّمَا رَجُلٍ مِنْ أُمَّتِي أَرَادَ اَلصَّلاَةَ فَلَمْ يَجِدْ مَاءً وَ وَجَدَ اَلْأَرْضَ فَقَدْ جُعِلَتْ لَهُ مَسْجِداً وَ طَهُوراً ٢ _ وَ نُصِرْتُ بِالرُّعْبِ مَسِيرَةَ شَهْرٍ يَسِيرُ بَيْنَ يَدَيَّ ٣ _ حلالیت غنائم ، وَ أُحِلَّتْ لِأُمَّتِيَ اَلْغَنَائِمُ أُرْسِلْتُ إِلَى اَلنَّاسِ كَافَّةً ، من برای همه مردم مبعوث شدم ، قرار است پیامبر ص همه انسان ها را عبد خدا تربیت کند « يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئاً » . رعب سردار سلیمانی را خداوند در دل دشمن انداخت . وی با ذکر خاطره ای گفت ، رئیس اقلیم کردستان عراق می گوید برای مبارزه با داعش که به شهرهای ما نزدیک می شد و بطور کامل در محاصره بودیم .
برای کمک به عربستان و آمریکا تماس گرفتم ، اما آنها گفتند نمی توانیم ، به حاج قاسم تماس گرفتم و تقاضای کمک کردم ، او گفت ، اذان صبح فردا پیش شما هستم . در خاطران حاج قاسم امده ، که به سید حسن نصرالله پیام دادم چهل نیرو می خواهم ، نیروها اماده شد ، فردا به همراه چهل نفر با هلی کوپتر وارد اربیل عراق شدیم ، کردستان عراق از همه طرف محاصره بود ، انها عقب نشینی کردند . وقتی از یکی از اسرای داعشی پرسیده بودند که چرا شکست خوردید ، گفته بود جاسوسان ما گفته بودند حاج قاسم وارد کردستان شده و ما از اسم او هم می ترسیدیم لذا عقب نشینی کردیم .
وی افزود : ٢ _ ایه دیگری که عجیب است در رابطه با رعب ، ایه سیزده سوره حشر است « لَأَنْتُمْ أَشَدُّ رَهْبَةً فِي صُدُورِهِمْ مِنَ اللَّهِ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَفْقَهُونَ » قطعاً ترس و وحشتى كه از شما در دل منافقان است ، سختتر از خوفى است كه آنان از خدا دارند و اين به خاطر آن است كه آنان فهم و معرفتى ندارند . علامه در المیزان جلد نوزده صفحه ٢١٢ می فرماید ، اگر کسی واقعاً فهم داشته باشد می فهمد در عالم ، لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ ، این ها چون فهم ندارند ، قدرت خدا را نمی دانند ، لذا ترس انها از شما ، از خداوند بیشتر است . علامه می فرماید ، نتیجه این می شود . چون از شما بیشتر می ترسند ، اصلا در مقابل شما توان مقاومت ندارند ، زود نابود می شوند .
وی گفت : از آثار قوت نفس این است ، اگر دل قوی باشد ، الف : همت انسان بلند است . امیرالمومنین علی ع در حکمت ۴٧ نهج البلاغه می فرماید « قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَى قَدْرِ هِمَّتِهِ » . اگر می خواهیم ارزش یک فرد را بدانیم ، ببنیم همت او چقدر است . پیامبر ص « إنّ اللّه َ تعالى يُحِبُّ مَعالِيَ الاُمورِ وأشرافَها ، ويَكرَهُ سَفسافَها » خداوند متعال كارهاى والا و شريف را دوست دارد و كارهاى پست و حقير را خوش ندارد . برادران و خواهران خود و شما را به همت توصیه می کنم . نیروی انتظامی همت خود را بلند کند ، رئیس کلانتری منطقه همت خود را بلند کند تا یک اسیب اجتماعی هم در منطقه نداشته باشیم . مادران ، همت خود را بلند کنند و فرزندان خود را به گونه ای تربیت کنند تا فرزند انها یار امام زمان ع شود ، امام جماعت همت خود را بلند کند که نمازگزاران عزیز را ، ایمان انها را انقدر بالا ببرد که اگر امام زمان ع خواست از کاشان یار انتخاب کند از این مسجد انتخاب کند .
وی گفت : پس تا اینجا قوت نفس را گفتیم ، علامه مطهری ره می فرماید ، در مقابل قوت نفس ، ضعف نفس است . ما باید فرزندان خود را دلقوی تربیت کنیم .
ب : یکی دیگر از آثار قوت نفس عدم اضطراب است ، ما دیگر تزلزل و اضطراب نداریم . امیرالمومنین علی ع در نامه ۴۵ نهج البلاغه می فرماید « وَاللّهِ لَوْ تَظاهَرَتِ الْعَرَبُ عَلى قِتالى لَما وَلَّيْتُ عَنْها » به خدا سوگند اگر عرب جملگى با هم به پيكار من درآيند « شما امروز بگوئید ، ناتو ، اروپای متحد ، تمام اعراب خبیث منطقه و منافقان ، علیه جمهوری اسلامی متحد شوند » بدان پشت نمى كنم ، این نشانه قوت نفس است . در مقابل قوت نفس ، ضعف نفس است ، شهید مطهری در اینجا سه روایت می اورد ، و می فرماید ، اگر کسی نفسش ضعیف باشد ،
١ _ دروغ می گوید ، امام حسین ع می فرماید « اَلصِّدْقُ عِزٌّ ، وَالْكِذْبُ عَجْزٌ » راستگویی نشانه عزت است و دروغ گویی نشانه ناتوانی است .
٢ _ غیبت می کند . علی ع در حکمت ۴۶١ نهج البلاغه می فرماید « الْغِيبَةُ جُهْدُ الْعَاجِزِ » نهایت انسان عاجز این این است که غیبت می کند .
۳ - « لیکن طلبک للمعیشه فوق کسب المضطع ترفع نفسک عن منزله الواهن الضعیف » ونفس خودت را رفعت بده ، بالا ببر ، خود را کوچک ، سست و ضعیف نشان نده .
حجت الاسلام حسینی گفت : یکی از موفقیت های امامین انقلاب شجاعت است که به لطف خدا از دشمن رعب و ترس ندارند . اسرائیلی ها سال ١٣٨٨ اعلام کردند در این تاریخ و این ساعت نیروگاه اتمی بوشهر را می زنیم . حضرت اقا در همان ساعت و همان روز به بوشهر رفته و ناوچه جماران را افتتاح کردند . این رفتارها برای دوستان و دشمنان پیام دارد . کمترین ترس از جهانخوران ، امریکا و اسرائیل در وجود امامین انقلاب نیست . نماز جمعه اخیر « جمعه نصر » را هم دیدید . مشاوران حضرت اقا هم توصیه کردند ، که نماز جمعه را اقامه نکنند . در موارد قبل که مقام معظم رهبری اقامه نماز جمعه می کردند ، حضرت اقا نماز جمعه را اقامه می کردند و نماز عصر را ، ایت الله جنتی یا ایت الله مهدوی کنی ره اقامه می کردند ولی این بار مقام معظم رهبری هم نماز جمعه و هم نماز عصر را خودشان اقامه نمودند . شجاعت امام ره که واقعا جای خود دارد . باید این ها را مکرر بگوئیم . زمانی که امام ره قیام نمود یک نفر بود . امام ره تنها در مقابل جهان استکبار ایستاد .
فرزند آیت الله بهجت می فرماید دیداری بین ایت الله بهجت و حضرت امام انجام شد ، ایت الله بهجت به امام فرمود ، حاج اقا روح الله ، اگر چهل نفر یار داری قیام کن ، امام فرمود چهار نفر هم ندارم ولی وظیفه من قیام است . « أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى وَ فُرادى » قیام کنید برای خدا . تمام نیروهای ارتش ، ساواک در اختیار شاه بود ، امریکا با شاه بود . وی گفت : در همین کاشان ، یکی از کسانی که در زندان شاه بود تعریف کرد : من در سال ۵۶ در زندان بودم ، زندانی ها با هم گفتگو می کردند که انقلاب چه زمانی پیروز می شود . روشنفکران می گفتند اگر با این روش پیش برویم سی سال دیگر پیروز می شویم . معلمی که در جمع ما بود ، این زمان را ده سال بیان کرد . کسانی که سی سال گفته بودند به معلم گفتند . این چه حرفی است ، مگر نمی دانی ، امریکا و اسرائیل از شاه حمایت می کنند ، امکان ندارد ده ساله پیروز شویم .
امام جمعه کاشان گفت : امام ره حقیقتاً بخدا ایمان داشت ، لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ ، در تمام وجود او جریان داشت ، می خواهد نماز بخواند ، اقای غرضی « وزیر پست و تلگراف و تلفن » استاندار خوزستان ، به امام ره گفت ، خرمشهر سقوط کرد . امام ره فرمود ، جنگ است ، و تکبیر نماز را گفت .