تاریخ خبر:۱۴۰۴ جمعه ۱۵ شهريور
متن کامل خطبه اول نماز جمعه : مورخ : ١۴ / ۶ / ١۴٠۴
امام جمعه کاشان : با ایمان به بزرگ بودن خداوند همه قدرت ها نزد انسان کوچک می شوند
امام جمعه کاشان : در مسئله ولایت امیرالمومنین علی ع، قران در ایه سوم سوره مائده می فرماید « الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ » امروز با نصب علی ع، کفار مایوس شدند
متن کامل خطبه اول نماز جمعه : مورخ : ١۴ / ۶ / ١۴٠۴
امام جمعه کاشان : با ایمان به بزرگ بودن خداوند همه قدرت ها نزد انسان کوچک می شوند
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ
اَلْحَمْدُ وَ الثَّناءُ لِلِّهِ رَبِّ العالَمین وَ صَلَّی اللَّهُ عَلی سَیِّدِنا وَ نَبِیِّنا اَبی القاسِم المُصطَفی مُحَمَّد ص وَ عَلي اَهلِ بَيتِه الطَيّبين الطّاهِرين سِیَّما بَقیّةِ اللّهِ فی الاَرَضین وَ لَعْنَةُ اللّهِ عَلَي أعْدآئِهِمْ أجْمَعينَ إلَي يَوْمِ الدّين
در صد و شصت و نهمین خطبه در کاشان مُکرّم، چهاردهم شهریورماه و دوازده ربیع الاول ١۴۴٧ ، خود و شما برادران و خواهران را به رعایت تقوا الهی، سفارش می کنم « اُوصیکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه ». انجام واجبات، ترک محرمات و در مرحله بعد و در اندازه توان، انجام مستحبات و ترک مکروهات. مصداقاً هر هفته محضر صحیفه سجادیه می رویم و در صد و سیزدهمین همین جمله ، فراز دیگری از دعای بیستم صحیفه سجادیه دعای ( مَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ وَ مَرْضِيِّ الْأَفْعَالِ ) را خدمت شما عرض می کنم « اللَّهُم وَ لَا تَفْتِنِّي بِالسَّعَةِ » خدایا، من را با وسعت رزق آزمایش نکن. مرحوم سید علی خان در معنای « لَا تَفْتِنِّي » می فرماید: این کلمه دو معنا دارد:
١_ من را ازمایش نکن.
٢ _ فتنه، ضلالت و گمراهی از حق، فتنه یعنی، به جهت محبت و دوست داشتن امری از امور باطل، امر باطلی را انسان دوست داشته باشد و به خاطر ان انسان از حق گمراه شود.
خدایا من را با وسعت رزق از حق ازمایش یا گمراه نکن. توضیح این مطلب این است، ایت الله مصباح یزدی ره در کتاب جامعه و تاریخ که سنت های قران را اورده است، در سنت وسعت رزق می فرماید، اگر در حالت تقوا، روزی شما زیاد می شود، این لطف خداوند برای شما می باشد، بعنوان نمونه، قران در آیه شانزده سوره جن « وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا » اگر شما بر راه درست استقامت کنید، ما آب گوارا را به شما می رسانیم، یا در سوره اسراء ایه ٣٠، قران می فرماید، « إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ » یا آیه ٩۶ سوره اعراف « وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ » اگر مردم اهل تقوا باشند، برکت را از اسمان و زمین برای انها می اوریم. پس برادران و خواهران، اگر وضع زندگی شما در مسیر بهتر شدن است و شما در مسیر تقوا هستید، این سنت وسعت رزق است که خدا به شما لطف کرده است. اما یک موقع انسان مرتب در حالت گناه و معصیت است و وضع زندگی و رزق او هم زیاد می شود، این جا فتنه است که امام سجاد ع می فرماید، خدایا ما را با وسعت رزق امتحان نکن.
قران در ایات، ۴۴ و ۴۵ سوره انعام « فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ حَتَّىٰ إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ، فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا ۚ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ » وقتی انسان ها تذکرات ما و انبیاءرا فراموش کردند « حجاب و احکام الهی را کنار می گذارند، رقص و شراب را انجام و مصرف می کنند » خدا می فرماید، ما برای انها برکت را می اوریم، البته این برکت از باب نعمت نیست بلکه از باب سنت استدراج است، خداوند مهلت می دهد، عیاشی را به حدّ نهایت می رساند و ناگهان سنت مواخذه الهی انجام می شود. این توصیه به تقوا در خطبه اول است. مراقب تقوا باشیم، اگر دیدیم وضع زندگی ما در حال بهتر شدن است، و در زندگی دست و چشم ما پاک است، این لطف خداوند است اما اگر دست و... ما ناپاک است، و ضمناً وضع زندگی ما هم بهتر می شود، این سنت استدراجی است که امام سجادع به خدا پناه می برند و دعا می فرمایند که خدایا ما را با وسعت رزق امتحان نکن.
حجت الاسلام حسینی افزود : بحث اصلی و محوری و مستمر ما در خطبه ها ، قران است ، که به ایه صد و پنجاه سوره بقره رسیدیم ، « وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۚ وَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِي وَلِأُتِمَّ نِعْمَتِي عَلَيْكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ » یا رسول الله از هر کجا خارج شدی، روی خود را بسوی مسجدالحرام برگردان، اما شما مومنین، هر جا بودید، روی خود را به مسجدالحرام برگردانید. تا مردمی که برای قبله به شما اعتراض می کنند حجتی نداشته باشند، مگر عده ای که ظالم هستند و باز هم اعتراض می کنند، از انها ترس نداشته باشید، از خدا بترسید، اراده خدا این است که نعمت را بر شما تمام کنم.
نکات آیه :
نکته اول : چرا بحث قبله انقدر تکرار شده است؟ پنج ایه از قران بحث تغییر قبله را بیان کرده است. ایت الله جوادی آملی در تسنیم جلد هفت صفحه ۴٧٧ در جواب می فرماید، چون، در ابتدا بحث قبله، خدا فرموده، بحث تغییر قبله در دلِ مردم بسیار بزرگ است « و انها لکبیره » ، لذا خداوند پنج بار در ایات مختلف تکرار کرده است. علامه طباطبایی ره در المیزان و در جواب می فرماید : این الفاظ که تکرار می شود، دلالت بر ثبوت حکم خدا دارد، که حکم خدا تغییر نمی کند و ما باید در هر حالت به بحث قبله ملتزم باشیم. علامه ره برای مثال می اورد، یک نفر می خواهد توصیه به تقوا نماید، می فرماید « اِتَّقِ اَللَّهَ إِذَا قُمتَ » وقتی بلند شدی با تقوا باش، بعد می گوید، اِتَّقِ اَللَّهَ إِذَا قَعدت، با تقوا باش موقعی که نشسته ای، بعد می گوید، اِتَّقِ اَللَّهَ إِذَا نَطَقتَ، وقتی صحبت می کنی با تقوا باش، و بعد می گوید « اِتَّقِ اَللَّه إِذَا سَکَتَّ، موقع سکوت هم با تقوا باش. تکرار « اِتَّقِ اَللَّهَ » با چهار فعل، ان شخص اراده کرده است که، التزام تقوا را به ما بفهماند، در تمام ان حالات با تقوا باش.
نکته دوم : چرا در رابطه با پیامبر ص « خَرَجْتَ » امده و برای سایرین « كُنْتُمْ » امده است؟ ایه می فرماید، « وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۚ وَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ » چرا؟ چرا برای پیامبر ص «خَرَجَ » و برای سایر امت « کَون » ماده بودن یا ماندن ؟ ایت الله جوادی املی می فرماید، تعبیر خروج و سفر درباره پیامبر و تعبیر ماندن و بودن درباره امت، بواسطه سفرهای پی در پی پیامبر ص بوده است که بخاطر تبلیغ دین خدا از این شهر به شهر دیگر، یا از این قبیله به قبیله دیگر، در سیزده سال حضور در مکه انجام می داده، و به تعبیر امیرالمومنین علی ع در خطبه ١٠۸ نهج البلاغه « طَبِیبٌ دَوَّارٌ بِطِبِّهِ »، پیامبر ص طبیبی بود که برای درمان بیماران در مطب نمی ماند که به او مراجعه کنند، پیامبر ص سیار بود. لذا مبلغان ما طبق طَبیب دَوّار بودن پیامبر ص، به اقصی نقاط کشور مراجعه می کنند، به مدارس، محلات و اجتماعات مختلف می روند که احکام الهی را برسانند. چون دوازدهم ربیع الاول است ادامه خطبه ١٠٨ را عرض می کنم« وَ مِنْهَا طَبِیبٌ دَوَّارٌ بِطِبِّهِ قَدْ أَحْکَمَ مَرَاهِمَهُ وَ أَحْمَى مَوَاسِمَهُ یَضَعُ ذَلِکَ حَیْثُ الْحَاجَةُ إِلَیْهِ مِنْ قُلُوبٍ عُمْیٍ وَ آذَانٍ صُمٍّ وَ أَلْسِنَةٍ بُکْمٍ » پیامبر اکرم ص، طبیبی است که مرهم های او شفابخش است و اماده، ابزار داغ کردن زخم ها را گداخته کرده، هر جا نیاز باشد انها را انجا قرار می دهد، دل هایی که چشم قلب انها از دیدن حقیقت کور است، گوش هایی که از شنیدن حقیقت کر است و زبان هایی که از گفتن حقیقت لال است. پیامبر ص، دارو و درمانش را برای تمام این بیماری ها آماده کرده است
نکته سوم : سه نوع اعتراض به قبله تغییر قبله در ایات قران بیان شده است و قران به سه اعتراض هم جواب می دهد،
١ _ اعتراضی که در ظاهر منصفانه است، می گفتند، پیامبر ص مدعی است و من پیرو ابراهیم خلیل هستم و قبله ابراهیم کعبه بود، چرا پیامبر ص چهارده سال و نیم « سیزده سال در مکه و یک سال و نیم در مدینه » بسوی بیت المقدس نماز را اقامه کرد، این تغییر قبله و اعتراض به ظاهر منصفانه را این گونه جواب داد « لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ » تا حجتی علیه دین اسلام از سوی مردم نباشد
٢ _ اعتراض سفیهانه :این ها می گفتند، چهارده سال و نیم بسوی بیت المقدس نماز خواندید، چرا تغییر کرد؟ قران در ایه ١۴٢ سوره بقره می فرماید « سَيَقُولُ السُّفَهَاءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلَّاهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِي كَانُوا عَلَيْهَا ۚ قُلْ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ ۚ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ » چرا قبله تغییر کرد، اگر قبله اول درست بود چرا قبله تغییر کرد و اگر درست نبود، تکلیف ان چهاره سال چه می شود؟ قران در جواب می فرماید، مشرق و مغرب برای خداوند است، هیچ جهتی تعیّن ذاتی ندارد، هر جا خدا فرمان بدهد همانجا قبله است، اگر فرمان داد بسوی مشهد نماز بخوانید اطاعت می کنیم، اگر فرمان داد بسوی مدینه، اطاعت می کنیم یا مکه، ان جهتی که خدا دستور می دهد، وظیفه ما اطاعت است
٣ _ اعتراض ظالمانه : « إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ » حجت برای همه تمام می شود مگر انانکه ظالم باشند و از روی لجاجت دوباره اعتراض می کنند، قران در پاسخ این ها می فرماید « فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِي » در مقابل این ها محکم بایستید و از این ها ترس نداشته باشید.
نکته چهارم : تعبیر« فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِي » در چند جا قران امده است. خدا به ما دستور می دهد، خوف و رجاء ما از خدا موحدانه باشد، فقط از خدا بترسیم و فقط هم به خدا امید داشته باشیم خداوند در جاهای حساس همین عبارت را تکرار کرده است.
١ _ موقعی که مبلغان رسالات الله می خواهند به تبلیغ بروند، قران در سوره احزاب ٣٩ می فرماید «الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا » کسی که لباس پیامبر ص را بر تن می کند، از خدا می ترسد و نه از هیچ احدی، احکام و عقاید الهی را بیان می کند
٢ _ در مسئله ولایت امیرالمومنین علی ع، قران در ایه سوم سوره مائده می فرماید « الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ » امروز با نصب علی ع، کفار مایوس شدند
٣ _ موقع داوری، که باید انسان بر اساس احکام الهی داوری کند، قران در سوره مائده آیه ۴۴ می فرماید«... فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَاخْشَوْنِ........ وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ »
۴ _ در بیان اوصاف حزب الله و محبوبان خداوند، قران در سوره مائده ایه ۵۴ می فرماید « وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ». این سوال مطرح است که ایا تعبیر نترسیدن از دیگران قابل اجرا می باشد؟ ما می توانیم به مرحله ای برسیم که از احدی نترسیم؟ جواب مثبت است. علی ع در خطبه ١٩٣ می فرماید « عَظُمَ الْخَالِقُ فِي أَنْفُسِهِمْ فَصَغُرَ مَا دُونَهُ فِي أَعْيُنِهِمْ » خدا در دلِ بعضی بزرگ جلوه کرده است و نتیجه ان این است که، دیگران « امریکا، ناتو، هر قدرتی در این عالم » در چشم انها کوچک است. نزد رهبر معظم و امام راحل عظیم الشان و ملت با استقامت ایران، دیگران کوچک می شوند
خدایا : به همه م خوف و خشیت و رجاء موحدانه عطا بفرما
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ :
إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ ، فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ ، إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ