متن کامل خطبه اول نماز جمعه : مورخ : ١۴٠۴/١٠/۵
امام جمعه کاشان : شرکت در اعتکاف، نمونه ای از استفاده از نعمت سلامت در عبادت است
امام جمعه کاشان :خدا شب و روز را جانشین هم قرار داده است، قران تعبیر خلیفه را اورده است. قران در ایه شصت و دوم فرقان می فرماید « وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يَذَّكَّرَ أَوْ أَرَادَ شُكُورًا » شب، خلیفه و جانشین روز است و روز هم جانشین شب است و این نشانه ای برای اهل تذکر است.
متن کامل خطبه اول نماز جمعه : مورخ : ١۴٠۴/١٠/۵
امام جمعه کاشان : شرکت در اعتکاف، نمونه ای از استفاده از نعمت سلامت در عبادت است
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ
اَلْحَمْدُ وَ الثَّناءُ لِلِّهِ رَبِّ العالَمین وَ صَلَّی اللَّهُ عَلی سَیِّدِنا وَ نَبِیِّنا وَ حَبیب قُلوبَنا اَبی القاسِم المُصطَفی مُحَمَّد ص وَ عَلي اَهلِ بَيتِه الطَيّبين الطّاهِرين سِیَّما بَقیّةِ اللّهِ فی الاَرَضین وَ لَعْنَةُ اللّهِ عَلَي أعْدآئِهِمْ أجْمَعينَ إلَي يَوْمِ الدّين
در صد و هشتاد و چهارمین خطبه در کاشان مُکرَّم، در روز پنجم دی ماه و پنجم ماه رجب، خود و شما برادران و خواهران را به رعایت بیشتر تقوای الهی، سفارش می کنم « اُوصیکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه ». مصداقاً هر هفته محضر صحیفه سجادیه می رویم و در صد و بیست و هشتمین جمله ، فراز دیگری از دعای بیستم صحیفه سجادیه دعای ( مَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ وَ مَرْضِيِّ الْأَفْعَالِ ) را خدمت شما عرض می کنم « اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ ارْزُقْنِي صِحَّةً فِي عِبَادَةٍ وَ فَرَاغاً فِي زَهَادَةٍ وَ عِلْماً فِي اسْتِعْمَالٍ وَ وَرَعاً فِي إِجْمَالٍ » خدایا بر پیامبر ص و آل او درود بفرست و سلامتی و تندرستی را رزق ما قرار بده و این سلامتی در عبادت مصرف شود. مرحوم سید علی خان کبیر، شارح بزرگ صحیفه سجادیه می فرماید، صحّت در بدن، یعنی انسان کارهای عادی خودش را بصورت افعال طبیعی انجام بدهد. حالت طبیعی انسان این است که حرکت می کند، می نشیند، راه می رود و حرف می زند. مجرای طبیعی را صحّت بدن می گویند. امروز درب ورودی مصلّی دیدم یکی از خوبان نماز جمعه در آمبولانس مشغول مداوا بودند، صحت در بدن یک لحظه از او گرفته شده است. امام سجاد ع در این دعا می فرماید، ما این صحّت را داشته باشیم و بدن در حالت طبیعی باشد منتهی در عبادت. عبادت یعنی تذلّل نهایی. عبد به کسی می گویند که نسبت به مولای خودش خضوع کامل دارد. امام سجاد ع به ما یاد می دهند، صحّت بدن ما در عبادت مصرف شود. وقتی « فی » کنار اسم می اید، بعد ان ظرف می شود « إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ » ما قران را در شب قدر نازل کردیم. امام ره در آداب الصلاه می فرماید « فی » یا ظرف زمان است یا ظرف مکان. ما قران را در ظرف لیله القدر نازل کردیم. اگر ظرف زمان باشد، شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان می شود و اگر ظرف مکان باشد، لیله القدر، قلب مطهّر پیامبر ص می شود. این جا هم امام سجاد ع به ما یاد می دهند که خدایا به ما صحّت بده، ولی صحّت در ظرفی بنام عبادت مصرف شود تا مبادا صحّت، در جایی مصرف شود که خدا راضی نیست. عبادتی که امروز شما به نماز جمعه امده اید و به خطبه خطیب گوش می کنید، صحّت در عبادت است. مهربانی در منزل نسبت به همسر، والدین و فرزندان، صحّت در عبادت است. شرکت در اعتکاف، مصرف صحّت در عبادت است، همینطور دیگر عبادات.
این توصیه به تقوا در خطبه اول است: از خدا صحّت بخواهیم و این صحّت فقط در عبادت مصرف شود
حجت الاسلام حسینی افزود : بحث اصلی و محوری و مستمر ما در خطبه ها ، قران است ، که به ایه صد و شصت و چهارم سوره بقره « إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ »رسیدیم ، بخشی از ایه را هفته قبل توضیح دادم، عرض کردم : برهانی بود که معبود و اله در عالم یکی است :
برهان اول این بود: « إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ » خالق آسمان ها و زمین فقط خداوند است. سپس توضیحی در عظمت اسمان ها عرض کردم.
اما ادامه ایه می فرماید «... وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ.... و اخر ایه که می فرماید، لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ». رفت و آمد شب و روز، برای کسی که اهل فکر باشد، نشانه این است که خدا وجود دارد. چند نکته و توضیح را عرض می کنم.
نکات ایه :
نکته اول : اصلِ شب و اصلِ روز ایه و نشانه خداوند است، قران در سوره اسراء ایه دوازده می فرماید، « وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ آيَتَيْنِ ... » اصلِ شب و اصلِ روز ایه هستند. قبلا عرض می کردیم، رفت و امد شب و روز نشانه خداوند است. از شب و روز می توانیم به خدا برسیم.
ایه هفتاد و یک سوره قصص دقت بیشتری را به ما یاد می دهد « قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ اللَّيْلَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ » اگر اراده الهی این بود که شب دائمی باشد، تا روز قیامت شب بود، چه کسی می توانست این را تغییر بدهد؟ ایه هفتاد و دوم می فرماید « قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ النَّهَارَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ » اگر اراده الهی این بود که همیشه روز باشد، چه کسی می توانست این را تغییر بدهد. و در ایه هفتاد و سوم می فرماید « وَمِنْ رَحْمَتِهِ جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ » این رحمت خداوند است، شب و روز را قرار داده است، دو آیه قرار داده است، در شب استراحت کنیم و آرامش پیدا کنیم و در روز با نشاط برای عبادت و کار تلاش کنیم تا شاکر باشیم.
نکته دوم : خدا شب و روز را جانشین هم قرار داده است، قران تعبیر خلیفه را اورده است. قران در ایه شصت و دوم فرقان می فرماید « وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يَذَّكَّرَ أَوْ أَرَادَ شُكُورًا » شب، خلیفه و جانشین روز است و روز هم جانشین شب است و این نشانه ای برای اهل تذکر است. یا شاکر خداوند باشد.
نکته سوم : تعبیر بسیار دقیق يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النّهار » می باشد. قران در ایه شصت و یک سوره حج می فرماید « يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ ». يُولِجُ، یعنی، وارد می کند. چند شب قبل، شب یلدا بود، طولانی ترین شب سال. ما غیر از طولانی ترین شب، دو نوع اعتدال داریم. یکی اعتدال بهاری است و یکی اعتدال پائیزی « اعتدال یعنی، زمانی که شب و روز دوازده ساعت باشند » از ابتدا بهار خداوند کاری می کند که، « يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ، » اتفاق بیفتد. در اعتدال پائیزی، شب طولانی تر می شود و در اعتدال بهاری، روز طولانی تر می شود. شب و روز دوازده ساعتی بود، اما خداوند کاری می کند که روز طولانی تر شود، از شب کاسته می شود. از ابتدا بهار، بتدریج، صبح ها زودتر و شب ها دیرتر می شود. همین مطلب را ابتدا پائیز داریم قران می فرماید، « وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ، » بتدریج شب طولانی تر می شود و شب در روز وارد می شود. و خداوند می فرماید، این اراده من است. قران در ایه شصت و یک حج می فرماید، این اراده و کار من است « ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ » خداست که شب را در روز وارد می کند و روز را در شب
نکته چهارم : تعبیر « يُكَوِّرُ » را هم داریم. قران در سوره زمر ایه پنج می فرماید « يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَى النَّهَارِ وَيُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَى اللَّيْلِ » خدا می پوشاند، شب را بر روز. ایت الله جوادی املی در تسنیم جلد ۶٩ می فرماید « يُكَوِّر » یعنی، می پیچاند، می چرخاند. و به تعبیر مرحوم قمی، در تفسیر، یعنی، می پوشاند، شب را بر روز، و روز را بر شب. تمام مطالبی که عرض شد، ایه ای از ایات الهی بود.
خدایا :ما را قدردان نعمت توحید، نعمت ربوبیّت، نعمت الوهیت خودت و نعمت قران و عترت طاهرین قرار بده
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ :
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ، اللَّهُ الصَّمَدُ ، لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ