تاریخ خبر:۱۴۰۲ پنج شنبه ۱۶ آذر
حضور در مدارس علمیه _ جلسه یازدهم _ 15/ 9 / 1402
امام جمعه کاشان : انس خود را با قران و نهج البلاغه بیشتر کنید
حجت الاسلام حسینی درباره تقوا اخص گفت : این مرحله هم شدنی است. با مراقبت، کاری کنیم که فکر گناه هم نکنیم.
حضور در مدارس علمیه _ جلسه یازدهم _ 15/ 9 / 1402
امام جمعه کاشان : انس خود را با قران و نهج البلاغه بیشتر کنید
نماینده ولی فقیه در منطقه و امام جمعه کاشان در جمع طلّاب حوزه علمیه دارالعلم اسلامی ضمن تسلیت ایام فاطمیه اظهار داشت : ارزش و قدر طلبگی را بدانید و شاکر خداوند باشید که اجازه داد ما وارد این مسیر شویم. در جلد 14 بحار صفحه 40 روایتی را نقل می کند : « رُويَ أنّ داوودَ عليه السلام خَرَجَ مُصحِرا مُنفَرِدا، فأوحَى اللّه ُ إلَيهِ : يا داوودُ ، مالِي أراكَ وَحدانِيّا ؟ فقالَ : إلهي اشتَدَّ الشَّوقُ مِنّي إلى لِقائكَ ، وحالَ بَيني وبَينَ خَلقِكَ ، فأوحَى اللّه ُ إلَيهِ : اِرجِعْ إلَيهِم ؛ فإنّكَ إن تَأتِني بِعَبدٍ آبِقٍ اُثْبِتْكَ في اللَّوحِ حَميدا » روايت شده است كه داوود عليه السلام تنها به صحرا رفت. پس خداوند به او وحى فرمود : اى داوود! چه شده است كه تو را تنها مى بينم ؟ عرض كرد: معبودا، شوق ديدار تو در جانم شدّت گرفته و ميان من و خلق تو حائل گشته است. خداوند به او وحى فرمود: به ميان مردم برگرد ؛ زيرا اگر تو يك بنده و عبد گريز پا و فراری از درگاه من را، نزد من بياورى نام تو را در لوح محفوظ ، با صفت ستوده ثبت مى كنم. در دعا هم می گوئیم « یا حَمیدُ بِحَقِّ مُحَمَد »
وی افزود : خداوند و امام زمان ع حقیقتا به ما منت گذاشته است که در این مسیر هستیم و وارد حوزه شدیم. لذا قدردان باشیم. وی افزود : عبارتی در نامه 53 نهج البلاغه آمده است : امیر المومنین ع وقتی مالک اشتر را به مصر فرستادند فرمودند : « هذا ما اَمَرَ بِهِ عَبْدُاللّهِ عَلِىٌّ اَميرُ الْمُؤْمِنينَ... » این دستوری است از عبد خدا حضرت علی ع به مالک اشتر، در این نامه این عبارت هست «... وَ اَنْ يَنْصُرَ اللّهَ سُبْحانَهُ بِقَلْبِهِ وَ يَدِهِ وَ لِسانِهِ....» نصرت کندخدا را با قلب، دست و لسان. درخواست می کنم انس خود را با قران ونهج البلاغه بیشتر کنید روزی چند دقیقه برای قران و نهج البلاغه وقت بگذارید و این وقت گذاری سیر منظم داشته باشید و این سیر منظم را من در مسجدی که در قم اقامه نماز داشتم انجام دادم و با پنج دقیقه منظم، تمام خطبه های نهج البلاغه را توضیح دادم. شرح های خوبی هم بر نهج البلاغه وجود دارد و جدیدترین ان شرح ایت الله جوادی آملی بنام « سلونی قبل ان تفقدونی» می باشد
امام جمعه کاشان در ادامه افزود : « عَبْدُاللّهِ » را در اول نامه 53 در نظر بگیرید. وصف عبدالله ،از ایت الله مصباح ره سوال کردم، بالاترین توصیف پیامبر ص در قران چیست؟ توصیفات زیادی در قران آمده است مانند بشیر،. نذیر... . بالاترین وصف چیست؟ ایت الله مصباح ره فرمودند : بنظر من بالاترین وصف « عبد » است و برای علت ان فرمودند : خداوند وقتی می خواهد پیامبر ص را به مهمانی خصوصی، معراج ببرد، دوبار پیامبر را با عبد توصیف می کند. سوره اسرا آیه یک « سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى » پاک و منزه است خدایی که عبد خود را سیر داد و سوره نجم آیه 10 « فَأَوْحَىٰ إِلَىٰ عَبْدِهِ مَا أَوْحَىٰ » به جایی رسید که جبرائیل باز می ماند. به مقام قرب الهی رسید . در ادامه می فرماید « هذا ما اَمَرَ بِهِ عَبْدُاللّهِ عَلِىٌّ اَميرُ الْمُؤْمِنينَ، مالِكَ بْنَ الْحارِثِ الاَْشْتَرَ فى عَهْدِهِ اِلَيْهِ حينَ وَلاّهُ مِصْرَ، جِبايَةَ خَراجِها، وَ جِهادَ عَدُوِّها وَ اسْتِصْلاحَ اَهْلِها، وَ عِمارَةَ بِلادِها. اَمَرَهُ بِتَقْوَى اللّهِ » این فرمانی است که بنده خدا امیرالمؤمنین در پیمانش به مالک بن حارث اشتر زمانی که او را به فرمانروایی مصر برگزید دستور داد، تا مالیاتهای آن را جمع کند، و با دشمنش جهاد نماید، و به اصلاح اهلش برخیزد، و شهرهایش را آباد سازد. او را فرمان می دهد به تقوای الهی. وی در ادامه و در شرح عبارت اَمَرَهُ بِتَقْوَى اللّهِ گفت : بعضی از بزرگان می گویند : سه مرحله تقوا داریم : تقوای عام، تقوای خاص، اخص. و هر کدام ازاین ها هم مراحل دارد. علامه طباطبایی در المیزان جلد 3 صفحه 367 ذیل ایه 102 آل عمران « اتَّقُواْ اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ » درباره تقوای عام می فرماید : انچه خدا اراده نموده است در ان مسیر حرکت کنیم که خدا می پسندد._ هر جا خدا امر کرده است، انجام بدهیم _ و انچه نهی کرده است انجام ندهیم و شبهه نکنیم _ و ضمنا شکر نعمت های خدا را انجام بدهیم _ و همچنین صبر در بلا داشته باشیم . تعبیر دیگری در ایه 16 سوره تغابن هم داریم که می فرماید « فاتقوالله ماستعطتم ». آیا این دو آیه با هم فرق دارد؟ جمع ان چیست؟ برخی گفتند اولی تقوای خاص است و دومی تقوای اخص. علامه درباره این دو آیه می فرماید، این دو مقوله جدا از هم هستند. اولی کمیتی است و دومی کیفیتی. می فرماید « اتَّقُواْ اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ » یعنی شما، هر جایی که تقوا لازم باشد متقی باش. کجا باید تقوا رعایت شود؟ وقتی در مسیر قرار گرفتم با حداکثر توان و به اندازه استطاعت از نظر کیفیت پیش ببرم. بعضی هم می گویند تقوای عام، همان انجام واجبات و ترک حرام ها می باشد.
وی در مثالی از شهید چمران در رابطه با تقوا گفت : چمران بسیار با استعداد بود. از دکتر بازرگان استاد درس ترمودینامیک که معروف بود نمره بالاتر از 14 نمی دهد اما به چمران نمره 22 داد . شهید چمران موقعی که می خواست به امریکا برود، مادرش به او گفت، هیچ گاه خدا را فراموش نکن. در ناسا استخدام شد، انقدر به او حقوق می دادند که می توانست هواپیما و کشتی شخصی بخرد، حوادث لبنان، فلسطین و اسرائیل که پیش آمد به لبنان آمد. ( اینجا برای فلسطین باید بگوئیم، خدا به حق حضرت زهرا اسباب زوال اسرائیل را فراهم نماید، اسرائیل در تجاوزات اخیر، هر ده دقیقه یک کودک و هر چهار دقیقه یک فلسطینی کشته شده است ) چمران دوره های چریکی را در مصر گذراند و حزب امل را به نفع مردم علیه اسرائیل تاسیس کرد. بعد از پیروزی انقلاب به ایران آمد. از موقعی که رفت تا زمانی که برگشت 22 سال طول کشید. مادرش از او سوال کرد، سفارشی که به تو کردم، عمل کردی؟ اصلاً نمی توانستم خدا را فراموش کنم. این تقوای عام است. بالاتر از این انجام مستحبات و ترک مکروهات است. همان تقوای خاص. شاید شنیده باشید، حضرت اقا، در سفر به قم دیدار ایت الله حسن زاده رفتند. ایت الله حسن زاده دو زانو روبروی رهبری نشستند و مقام معظم رهبری فرمودند، راحت بنشینید، ایت الله حسن زاده گفتند : اگر یک مکروه از شما سراغ داشتم به گونه دیگری برخورد می کردم. یکی از بهترین مستحبات نماز شب است. حاج اقا مصطفی فرزند حضرت امام ره می گوید، یک شب یکی از اساتید برای مباحثه علمی منزل ما بود. دیر وقت شد در منزل ما خوابید. نیمه های شب مرا صدا کرد، گفت، بچه یکی از همسایگان، شما مرحوم شده،. صدای گریه و شیون می اید حاج اقا مصطفی می گوید دقت کردم، دیدم صدای گریه امام ره در نماز شب بود. از آیت الله نوری شنیدم، یک سال در هر بار که « الهی العفو.» می گفت، اشک می ریخت. مقام معظم رهبری در سخنرانی علنی فرمودند : حاج اقا احمد اقا برای من تعریف نمود، این اواخر برای گریه امام ره دستمال کافی نبود. حوله اماده می کردیم.
حجت الاسلام حسینی درباره تقوا اخص گفت : این مرحله هم شدنی است. با مراقبت، کاری کنیم که فکر گناه هم نکنیم. در کتاب حکمت عبادات، که حکمت ده عبادت را ذکر می کند درباره حکمت وضو، حدیثی نقل می کند. پیامبر ص درباره حکمت وضو فرموده : وقتی انسان خدا را ملاقات می کند باید پاک و طاهر باشد و در حکمت اعمال وضو می فرمایند : وضو گرفتن، يعني شستن صورت و دستها و مسح سر و پاها؛ شستن صورت، يعني خدايا هر گناهي كه با اين صورت انجام دادم، توبه می کنم و با صورت پاك به جانب تو عبادت كنم و با پيشاني پاك سر بر خاك بگذارم. شستن دستها در وضو؛ يعني خدايا از گناه، دست شستم و گناهاني را كه با دستم مانند ارسال پیامک که بدون تحقیق ارسال کرده ام، با شستن دست، آن را تطهير مي كنم. مسح سر در وضو؛ يعني خدايا از فکر گناه كه در سر پروراندم، سرم را تطهير مي كنم و آن خيالهاي باطل را از سر به دور مي افكنم. افرادی بوده اند که فکر مکروه هم نمی کردند. مراقب بودند. مسح پا؛ يعني خدايا من از جاي بد رفتن پا مي كشم و اين پا را از هر گناهي كه با آن انجام داده ام تطهير مي كنم. و با این توبه به نماز می ایستیم
امام جمعه کاشان گفت : آیت الله ری شهری در کتاب کیمیای محبت در حالات شیخ رجبعلی خیاط می اورد :
شيخ رجبعلي فرموده بود، روزي روانه بازار شدم و فكر مكروهي از سرم گذشت، استغفار كردم. كاروان شتري مي‌گذشت، يكي از شترها به من لگد انداخت، ولي نخورد. گفتم: خدايا اين چه بود؟ در عالم معنا گفتند: به خاطر همان فكر مكروه بود. گفتم، گناهي نكردم. گفتند: آن هم به تو نخورد. وی در بیان حکایتی گفت : آشیخ عبدالنبی اراکی ره، که در حرم حضرت معصومه دفن است، موفق شد امام زمان ع را ملاقات کند، آسید ابوالحسن اصفهانی، اقای لنگرودی هم موفق شدند امام را زیارت نمایند. امام جمعه کاشان گفت : بعد از فوت ایت الله آسید ابوالحسن اصفهانی، ایت الله عبدالنبی اراکی که موفق به دیدار امام زمان شده بود، نزد ایت الله لنگرودی رفته و خاطره ای از اسید ابوالحسن اصفهانی تعریف می نماید .وی می گوید : زمانی در نجف، عارفِ اهل بیتی، وجود داشت و گفت هر کس حاجتی دارد، این توانایی را دارم که با یک ذکر حاجت او را برآورده می کنم. وی افزود : ایت الله اراکی نزد او رفته و می گوید ذکری را اشنا هستی که من خدمت امام عصر عج الله شرفیاب شوم و او می گوید چنین ذکری را دارد که تجربه شده است.
ذکر را به او گفت و بیان کرد در یک بیابان ذکر را بگو و وقتی تمام شد اولین نفر را که دیدی او امام زمان است. ایت الله اراکی می گوید به بیابان رفتم و ذکر را گفتم ناگهان شخصی امد و گفت با من کاری داشتی، به ایشان گفتم نه، من منتظر بزرگی هستم، برای بار دوم و سوم تکرار نمود و من همان جواب را دادم و او رفت، تا او رفت ناگهان به ذهنم امد که ان شخص گفت اولین نفری که دیدی امام زمان است، دنبال او دویدم ، او را می دیدم ولی به او نمی رسیدم. در اصطلاح او طی الارض داشت.
امام جمعه کاشان در ادامه گفت : ایت الله اراکی می گوید از دور دیدم، ان شخص وارد خیمه ای شد، بعد از کمی استراحت دوباره حرکت کردم و به خیمه رسیدم، صدا کردم، خادمی بیرون آمد، گفتم با سیدی که وارد شد کار دارم، گفت صبر کن تا اجازه بگیرم،. رفت و برگشت و من وارد خیمه شدم،. امام زمان روی تخته چوبی نشسته بودند،. سلام کردم، از قبل چند سوال علمی و فقهی، مانند نماز، روزه، نماز مسافر و حج داشتم ولی هر چه فکر کردم، سوال ها در ان لحظه یادم نیامد، لحظاتی به صورت مبارک امام نگاه نمودم و اجازه خروج گرفتم، بیرون که امدم، سوالات یادم آمد، برگشتم تا جواب سوالات را بپرسم اما خادم گفت، اقا تشریف ندارند و من گفتم دروغ می گویی، خادم گفت، میدانی این جا کجاست، من اگر دروغ بگویم، خادم این آستان نمی شوم. ( این عرض اصلی من بود ) من اگر فکر گناه و دروغ در ذهنم هم بیاید، حق ندارم اینجا باشم. خادم گفت،. می توانی سوالات را از نائب امام بپرسی، اجازه گرفتم و وارد خیمه شدم،. نگاه کردم روی همان تخت، ایت الله اسید ابوالحسن اصفهانی نشسته است. بعد از سلام، سوالاتم را پرسیدم، گفت جواب سوال اول در کتاب جواهر، جلد 2 صفحه 55 جواب سوال دوم در وسائل الشیعه، روایت 11 ، سوال سوم در ریاض، و بعد خداحافظی نمودم، ایت الله اراکی می گوید، جواب سوالات را که گرفتم بیرون از خیمه، شک کردم که این شخص اسید ابوالحسن بود یا شبیه او، تصمیم گرفتم به نجف بیایم و سوالات را از او بپرسم، به منزل او در نجف رفتم و همان سوالات را نمودم و همان جواب ها را شنیدم، تشکر نمودم، خواستم برگردم آسید ابوالحسن گفت، ما را امتحان نمودی، ولی درخواست دارم تا زنده ام این جریان را برای کسی تعریف نکنی. عده ای مراقبت می کنند که فکر حرام و دروغ هم نکنند.
حجت الاسلام حسینی در ادامه شرح نامه 53 بیان داشت : عبارت بعدی نامه که توضیح می دهم این عبارتست و ان امر امیرالمومنین ع است که «... وَ اَنْ يَنْصُرَ اللّهَ سُبْحانَهُ بِقَلْبِهِ وَ يَدِهِ...» خدا را با قلب، دست و زبان نصرت کنید. ابن ابی الحدید که معتزلی است می گوید، منظور از نصرت قلب، یعنی اعتقادات درست باشد ، نصرت با دست، همان جهاد با شمشیر است و نصرت با زبان، همان امر به معروف و نهی از منکر است. یکی از منابعی که اعتقادات را درست می کند نهج البلاغه است. وی گفت : در مدارس علمیه در سخنرانی، برای خود سیر دارم. خطبه سوم نهج البلاغه که معروف به خطبه شقشقیه است. و این نام از آخرین جمله این خطبه گرفته شده است. « تِلْكَ شِقْشِقَةٌ » نام این خطبه را « قمصیه » هم می گویند که از عبارت اول خطبه گرفته اند ضمنا تمام علمای شیعه معتقدند این خطبه از علی ع است و اکثر علمای سنت هم این اعتقاد را دارد ولی اهل سنت جملات ان را توجیه می کنند . قولی هم می گوید این خطبه از سید رضی است. جواب اینکه خطبه از سید رضی است این است که هم ابن میثم و هم ابن ابی الحدید میگوید قبل از تولد سید رضی این خطبه در کتاب الانصاف و کتاب ابوالقاسم بلخی آمده است. ضمنا بعضی اهل سنت هم می گویند این خطبه جعلی است، بخاطر طعن هایی که به خلفا گفته است. ولی مشابه مطالب خطبه سوم، خطبه ششم است
وی در توضیح مختصری از این خطبه گفت : « اَما وَاللّهِ لَقَدْ تَقَمَّصَهَا ابْنُ اَبى قُحافَةَ وَ اِنَّهُ لَيَعْلَمُ اَنَّ مَحَلّى مِنْها مَحَلُّ الْقُطْبِ مِنَ الرَّحى، يَنْحَدِرُ عَنِّى السَّيْلُ، وَلايَرْقى اِلَىَّ الطَّيْرُ. فَسَدَلْتُ دُونَها ثَوْباً، وَطَوَيْتُ عَنْها كَشْحاً،... » هان! به خدا قسم فلانی جامه خلافت را پوشید در حالی که می دانست جایگاه من در خلافت، چون محور سنگ آسیا به آسیاست، علم و دانش از وجود من همچون سیل سرازیر می شود، پرندگان بلند پرواز هم نمی توانند به مقام علی ع برسند. پس از این که مردم نیامدند، پرده ای بین خود و زمامداری افکندم. و روی خود را از آن برگرداندم. اینجا حضرت علی ع استدلالی دارند. ما اعتقاد داریم یکی از سه ویژگی امام معصوم علم است. ما اعتقاد داریم علم امام، لدنّی است. روزی شخصی در مسجد از یکی از ان سه نفر سوال نمود که ( ابّ) یعنی چه؟ او گفت اگر بدون تشدید باشد یعنی پدر ولی با تشدید نمی دانم، خانمی از پشت پرده گفت، ادامه ایه را بخوان متوجه می شوی.
( وَ فاكِهَةً وَ أَبًّا ، مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ ) و ميوه و چراگاه، براى برخوردارى شما و چهارپايانتان. ( فاكِهَةً) یعنی ميوه و (أَبًّ) یعنی غذای حیوانات، و خلیفه خودش اقرار نمود. کار به جایی رسیده که من جای پیامبر نشسته ام اما خانمی سوادش از من بیشتر است
امام جمعه کاشان گفت : در ذیل ایه 65 سوره یوسف «... وَنَمِيرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا وَ....» برادران حضرت یوسف، وقتی در قحطی قرار گرفتند، قرار شد از حاکم مصر آذوقه ببرند. انجا این تعبیر را بکار بردند ما آذوقه برای خانوادهای خود ببریم. ذیل این ایه در نورالثقلین روایتی از امام صادق ع امده، که می فرمایند : چرا به امیرالمومنین، امیر مومنان می گویند : حضرت می فرماید : آذوقه علمی همه مردم دنیا با علی ع است. همه شاگرد علی ع هستند البته حضرت امیر هم در محضر پیامبر ص است « أنَا مَدینَةُ العِلمِ وَ عَلیٌّ بابُها »