متن کامل خطبه اول نماز جمعه  : مورخ :  ٢٠ / ٧ /  ١۴٠٣


امام جمعه کاشان  : تهدید و القاء شیطانی را با تفکر در عظمت و قدرت خداوند به فرصت تبدیل کنیم .


بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ 

 اَلْحَمْدُ وَ الثَّناءُ لِلّهِ رَبِّ العالَمین وَ الصَّلوۀ وَ السّلام علي خَير خَلقه و اَشرَف بَريته مُحَمَّدٍ بن عبدالله ص وَ علي اَهلِ بَيتِه الطيّبين الطاهِرين سِیَّما بَقیّة اللّهِ فی الارضین وَ لَعْنَةُ اللّهِ عَلَي‌ أعْدآئِهِمْ أجْمَعينَ إلَي‌ يَوْمِ الدّين‌
 
در صد و بیست و چهارمین خطبه در کاشان مُکَّرم خود و شما خواهران و برادران را به رعایت بیشتر تقوای الهی سفارش می کنم . « اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه » . محضر صحیفه سجادیه می رویم و در شصت و هشتمین جمله ، فراز دیگری از دعای بیستم صحیفه سجادیه دعای ( مَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ وَ مَرْضِيِّ الْأَفْعَالِ ) را خدمت شما عرض می کنم : « اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِي رُوعِي مِنَ الَّتمَنِّي وَ التَّظَنِّي وَ الْحَسَدِ ذِكْراً لِعَظَمَتِكَ وَ تَفَكُّراً فِي قُدْرَتِكَ ، وَ تَدْبِيراً عَلَى عَدُوِّكَ » خدایا قرار بده  آنچه که شیطان القاء می کند ، می افکند در قلب من ، از آرزوهای باطل ، بد گمانی ها ، حسادت ، کاری کن که همین ها باعث شود ، به یاد عظمت تو باشم ، درباره قدرت تو فکر کنم ، علیه دشمن تدبیر کنم .  مرحوم سید علی خان کبیر می فرماید ، « تَّظَنِّي » یعنی ، اعمال و بکار گرفتن گمان بد و ظن  ، حسادت ، یعنی ، حسود نسبت به شخص محسود ، بگوید ، خدایا ، نعمت را از او بگیر ، چشم دیدن او را ندارم . امام باقر ع می فرماید ، شما اگر خواستید درباره عظمت خداوند فکر کنید ، درباره عظمت مخلوق خدا تفکر کنید  « إِيَّاكُمْ وَ اَلتَّفَكُّرَ فِي اَللَّهِ وَ لَكِنْ إِذَا أَرَدْتُمْ أَنْ تَنْظُرُوا إِلَى عَظَمَتِهِ فَانْظُرُوا إِلَى عَظِيمِ خَلْقِهِ » از تفكر در باره خدا بپرهيزيد . ولى اگر خواستيد در عظمتش بينديشيد در عظمت خلقش نظر كنيد .  امام سجاد ع در این جا به ما یاد می دهند ، شیطان ما را رها نمی کند ، در قلب ما القائاتی دارد وسوسه می کند ، در جامعه ایمانی می خواهد ، من نسبت به سایرین حسادت کنم ، بد گمان باشم نسبت به انها گمان سوء داشته باشم . امام سجاد  ع دعا می کند و به ما یاد می دهد که عکس شیطان عمل کنیم ، القائات شیطانی که می خواهد حسادت داشته باشم ، با خود بگویم ، چه کسانی این نعمت ها را به  او داده است ؟ خدا . خدا که نعمت را به دیگری داده است ، بالاتر ان را می تواند به من دهد . تهدید و القاء شیطانی را تبدیل به فرصت کنم . راه شیطان را ببندیم ، همچنین در رابطه با عظمت و قدرت بی نهایت خدا فکر کنم ، که نعمت هایی را که به دیگران داده است  ، خدا می تواند بالاتر از ان را به من دهد ، من از معدن عظمت خدا برای خودم درخواست کنم ، به جای خیالات باطل ، بر علیه دشمن تدبیر کنم . این توصیه به تقوا در خطبه اول بود . 

حجت الاسلام حسینی افزود : بحث اصلی و محوری و مستمر ما در خطبه ها ، قران بود  ، که به ایه صد و ششم سوره بقره رسیدیم ، « مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا ۗ أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ  » هیچ آیه ای نیست که ما ان را نسخ کنیم ، یا ترک کنیم ، بهتر آن را می اوریم یا مساوی آن را . مگر نمی دانید ، خدا بر همه چیز قدیر است . 

نکات آیه  : 

نکته اول  : این است که این ایه در چه محیطی نازل شده است ؟ در هفته قبل عرض شد ، یهود ، نمی خواهند به جامعه اسلامی هیچ خیری برسد ، شبهه ای ایجاد کردند و گفتند ، قبله شما عوض شده ، شما قبلا بسوی بیت المقدس نماز می خواندید و الان بسوی کعبه . اگر حکم از طرف خدا باشد ،  علم و قدرت خدا نامحدود است ، نباید حکم خدا عوض شود . در حالی که بعضی احکام شما مسلمان مانند قبله ، عوض می شود ، پس معلوم  است حکم از طرف خدا نیست و نعوذ بالله پیامبر ص  به خدا افتراء نسبت داده است . خداوند در این سوره و در سوره نحل ، جواب دشمنان اسلام را محکم می دهد ، که آیت الله جوادی در جلد شش تسنیم جواب را اورده . علامه ره در جلد اول تفسیر المیزان و همچنین مرحوم طبرسی در جلد اول مجمع البیان جواب را اورده است ، که خلاصه ان را محضر شما عرض می کنم . پاسخ این است ، علم خدا نامحدود است ، قدرت خدا هم حد ندارد و نا محدود است ، ولی هیچ تلازمی نیست که اگر حکمی از علم نامحدود خدا سرچشمه بگیرد ، عوض نشود . حکم خدای عالم و قادر می تواند مصلحت موقت داشته باشد . این پاسخ اصلی است .

مفسران در بیان مثالی می فرمایند ، خدایی ناکرده ، یکی از بستگان شما بیمار می شود ، او را نزد بهترین پزشک حاذق می برید و دقیق بیماری را تشخیص می دهد و متناسب با بیماری دارو می دهد ، منتهی ، یک نوع دارو را می گوید فورا مصرف کن ، نوع دیگر دارو را می گوید در ماه دوم مصرف کن و نوع دیگری از دارو را می گوید از ماه سوم مصرف کن و انشاء الله به لطف خدا بیماری ریشه کن می شود . کسی که احاطه ندارد ، می بیند نسخه ها و داروها عوض شد ، می گوید ، پزشک نتوانست تشخیص دهد و نسخه خود را هر ماه عوض می کند در حالی که تغییر داروها عین احاطه او بوده است . نسخ ، در شرایع الهی ، تخصیص زمانی است ، حکم الهی برای محدوده زمانی خاص وضع شده است . 

نکته دوم  : درباره نُنْسِهَا می باشد  ، می فرماید « مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا » دو معنا ذکر کرده اند . « نُنْسِهَا » به چه معنایی می باشد ؟ کتب تفسیری دو معنا ذکر کرده اند  : 

١ _ به معنای متروک شدن

٢ _ به معنای به تاخیر انداختن ، زدودن چیزی از صفحه ذهن و علم ، به فراموشی سپردن ، انساء ، خداوند می فرماید ، ما این انساء و فراموشی را انجام دادیم . اما این انساء و فراموشی ، نسبت به پیامبر ص نیست ، بلکه امت و مردم به فراموشی بسپارند ، چرا می گوئیم ، نسبت به پیامبر ص نیست  ؟ مفسرین ذیل این ایه مفصل بحث کرده اند ، که خدا برای پیامبر ص قرائت کرده است . قران در آیه سوره اعلی می فرماید « سَنُقْرِئُكَ فَلَا تَنْسَىٰ » ما برای تو اقراء کردیم ، لذا به هیچ وجه پیامبر ص فراموش نخواهد کرد . پس خداوند ، بر اساس مصالح حکمی را متروک می گذارد یا به تاخیر می اندازد ، منتهی یا بهتر از ان را می اورد یا مثل ان را . خواهران و برادران ، گاهی اوقات در دوران گذشته ، جامعه بشری ، شایسته حکمی را نداشته است اما الان این شایستگی را پیدا کرده است ، خداوند متعال ، امروز حکم بهتری را از حکم سابق می آورد . گاهی اوقات مساوی هستند ، اما شرایط شان متفاوت است . جامعه در دوران گذشته و الان از نظر شایستگی در دریافت حکم خداوند مساوی هستند ، اما مصالحی وجود دارد ، که شرایط و ویژگی های حکم عوض شده است . این می شود مثل ان حکم . در نورالثقلین جلد اول صفحه ١١۵ ، یک مصداق این نسخ و انساء را ، شهادت یک امام می داند . امام صادق ع می فرماید « مَا نُمِيتُ مِنْ إِمَامٍ أَوْ نُنْسِهِ ذِكْرَهُ نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهُ مِنْ صُلْبِهِ مِثْلِهِ  » هیچ امامی نیستدکه به شهادت برسد ، یا یاد او از خاطره ها برود ، جز این که ما از صلُب او بهتر از او را می اوریم ،  مثل آن را می اوریم . تطبیق دیگری مفسران انجام داده اند و می فرمایند ، ارتحال علمای عظیم القدر ما هم مصداق این آیات است . آیت الله میر سید علی یثربی ره از دنیا رحلت می کند ، خداوند ، علمای دیگری ، مانند آیت الله مدنی را در کاشان علمدار قرار می دهد ، ایت الله مدنی رحلت می کنند ، علمای بزرگی در حوزه علمیه قم علمدار می شوند ، آیت الله العظمی گلپایگانی ره ، ایت الله العظمی اراکی ره ، آن بزرگان رحلت می کنند ، علمداری دین به فقهای فعلی واگذار می شود . آیت الله العظمی سیستانی ، آیت الله العظمی جوادی آملی ، آیت الله العظمی شبیری زنجانی ، آیت الله العظمی وحید خراسانی و رهبر معظم انقلاب حضرت امام خامنه ای . این خلاصه ای از نکات این ایه قران بود  « مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا ۗ أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ  »


بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ :

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ، اللَّهُ الصَّمَدُ ، لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ .

خطبه دوم  : 

حکمت ۶٨ نهج البلاغه و مناسبت اول خطبه دوم : امام عسکری ع ، سیاست گذار بزرگ تمدن اسلامی

بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ 

خواهران ، برادران ، جوانان و نوجوانان ، خود و شما را به رعایت بیشتر تقوای الهی سفارش می کنم . « اُوصیَکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه » . مصداقاً در توصیه به تقوا در خطبه دوم حکمت ۶٨  نهج البلاغه را محضر شما عرض می کنم  
  امیرالمومنین علی ع  در این خطبه می فرماید « الْعَفَافُ زِينَةُ الْفَقْرِ، وَ الشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى » عفاف زینت فقیر بودن انسان است و شاکر بودن زینت ثروتمندی است . مرحوم ایت الله خویی در منهاج البراعه در رابطه با ارتباط عفاف به فقر وزینت شدن می فرماید  : عفاف یعنی جلو شهوات و تمایلات خود را بگیرد ، صبر کند بر ان حاجتی که دارد و به ان نمی رسد . اگر انسان فقیر باشد تمایلاتی دارد ، می خواهد چیزهایی تهیه کند اما توان ندارد . انسان فقیر وقتی توان ندارد از روی عادت دست خود را جلو افراد دراز می کند . اما اگر عفاف بورزد ، یعنی درخواست خود  و اظهار حاجت به دیگران را ترک کند   ، در این حالت ، علیرغم این که فقیر است ، ولی زینت برای او می شود که ابروی خود را جلو هر کسی از بین نبرد 

حجت الاسلام حسینی افزود  : اما این که ، چگونه شکر زینت ثروتمندی است . باز مرحوم آیت الله خویی می فرماید ، سه گونه شکر داریم  : ١ _ با زبان بگوید ، الحمد الله ،٢ _  در قلب شاکر باشد و ٣ _  شکر عملی . شکر عملی یعنی ، مال خود را در احتیاجات خود و کمک و اعانه به دیگران صرف کند . شما به مردم لبنان ، غزه و یمن کمک می کنید  « ما هم شماره حسابی را برای جمع آوری کمک های مردمی برای کمک به مردم لبنان و غزه اعلام کرده ایم که کمک ها تجمیع شود و به دفتر مقام معظم رهبری می فرستیم » این شکر عملی است برای ثروت ، و این می شود ، عبارتی که حضرت فرمو . « وَ الشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى » در همان مسیری که خداوند خواسته ، شما پول خود را مصرف کرده اید . این توصیه به تقوا در خطبه دوم است . 

مناسبت های هفته  : 

اولین و مهمترین مناسبت ، میلاد امام حسن عسکری ع والد معظم امام زمان ع ، ابی الحجه می باشد  . حضرت امام حسن عسکری ع در هشتم ربیع الثانی سال ٢٣٢ قمری به دنیا امدند و عمر شریفشان ٢٨ سال بود ، در سال ٢۶٠ به شهادت رسیدند . کسانی که تاریخ ائمه را کار کرده  و تحقیق نموده اند ، می گویند ، می توانیم بگوئیم حضرت ، سیاست گذار زندگی و زیست تمدنی در اسلام بودند ، یعنی کاری کردند که مردم ، تمدن بزرگ اسلامی را پایه گذاری کنند ، توضیح این جمله این است  : برادران و خواهران ، همه می دانید ، مقام معظم رهبری بارها فرموده اند ، آرزوی ما دو مطلب است  ،  ایجاد تمدن نوین اسلامی و امادگی برای طلوع ولایت عظمای امام زمان ع . اگر بخواهد ان تمدن بزرگ اسلامی بوجود بیاید ، زیر ساخت لازم دارد ، یکی از مهمترین زیر ساخت ها این است که پیوندهای اجتماعی به حداکثر تقویت برسد . و این دقیقا نقطه مقابل تمدن غربی است ، برای تمدن غربی ، فردگرایی مهم است ، آزادی های فردی خیلی مهم است قانون را هم تا حدی قبول دارند که نگهبان ازادی های فردی باشد ، از طرفی ، حریم خصوصی را مرتب افزایش می دهند ،  زمانی منزل حریم خصوصی بود ، الان دوست دارند که داخل ماشین را حریم خصوصی  بدانند ، اگر شما بخواهید تذکر بدهید که اقا ، خانم ، مردم تو را می بینند ، داخل ماشین که کشف حجاب کرده ای   حریم خصوصی شما نیست . این ملاء است . اما غرب حریم خصوصی را مرتب اضافه می کند . امام حسن عسکری ع برای ایجاد تمدن اسلامی ، مایل هستند که ما پیروان ائمه ، زیر ساخت ان تمدن را که پیوندهای اجتماعی است ، حداکثر بوجود بیاوریم . به عنوان نمونه ، روایت می فرماید ، کسی که می خواهد شان او نزد خداوند بیشتر باشد ، باید حقوق برادران دینی را بیشتر از سایرین رعایت کند ،  « أعْرَفُ النّاسِ بحُقوقِ إخْوانِهِ وأشَدُّهُم قَضاءً لَها أعْظَمُهُم عِند اللّه ِ شَأنا » آن كه به حقوق برادران خود آشناتر باشد و در رعايت كردن آنها كوشاتر ، نزد خداوند ارجمندتر است . این حدیث تمدن ساز است . اگر بخواهیم تمدن بوجود بیاوریم ، امام عسکری ع می فرماید ، باید پیوند های اجتماعی ما قوی تر باشد ، باید صحنه ای مانند اربعین بوجود بیاید ، چقدر انس و برادری در این بیست روز اربعین وجود دارد 

وی در همین رابطه گفت  : یکی از نهادهای تبلیغی کشور ، از فیلمسازان غربی دعوت نمودند تا از پدیده اربعین فیلم تهیه نمایند . فیلمسازان غربی بیان کردند ، اگر فیلم هم تولید کنیم به ما اجازه پخش نمی دهند . چون اگر پخش شود تمدن غرب فرو می ریزد و علت ان این است ، که ، تمدن غرب این عقیده را تبلیغ می کند که سود ببر تا به لذت ببری ، یعنی خوشحالی خود را در سود بردن می داند . اما پدیده اربعین ، این نظر را نهادینه می کند که ، سود برسان تا خوشحال و راضی شوی ، به دیگران سود برسان . موکب دار ایرانی و عراقی ، یازده ماه ، تلاش می کند تا بیست روز ، یک ماه خدمات بدهد . و این در تضاد با تمدن غرب است . این سفارش امام حسن عسکری ع است ، که تمدن بزرگ اسلامی را می خواهد اجرایی کند .