متن کامل خطبه اول نماز جمعه : مورخ : ١٣ / ۴ / ١۴٠۴
امام جمعه کاشان : خدمت به مومن و رفع مشکلات انان، انسان را در پناه و حمایت خداوند قرار می دهد
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ
اَلْحَمْدُ وَ الثَّناءُ لِلِّهِ رَبِّ العالَمین وَ صَلَّی اللَّهُ عَلی سَیِّدِنا وَ نَبِیِّنا اَبی القاسِم المُصطَفی مُحَمَّد ص وَ عَلي اَهلِ بَيتِه الطَيّبين الطّاهِرين سِیَّما بَقیّةِ اللّهِ فی الاَرَضین وَ لَعْنَةُ اللّهِ عَلَي أعْدآئِهِمْ أجْمَعينَ إلَي يَوْمِ الدّين
در صد و شصت و یکمین خطبه در کاشان مُکرّم، سیزده تیرماه، هشتم محرم ١۴۴٧ ،خود و همه شما برادران و خواهران را به رعایت بیشتر تقوای الهی سفارش می کنم « اُوصیکُم وَ نَفسیِ بِتَقوَی اللّه ». مصداقاً هر هفته محضر صحیفه سجادیه می رویم و در صد و پنجمین جمله ، فراز دیگری از دعای بیستم صحیفه سجادیه دعای ( مَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ وَ مَرْضِيِّ الْأَفْعَالِ ) را خدمت شما عرض می کنم « وَ أَظِلَّنِي فِي ذَرَاكَ ، » خدایا، من را در سایه حمایت خودت پناه بده. مرحوم سید علی خان کبیر در ریاض السالکین می فرماید « أَظِلَّه » یعنی، به او سایه انداخت، یعنی او را از تابیدن خورشید در پناه قرار داد، یعنی، به این « ظِلّ » سایه می گویند، اما « ذِری » یعنی، هر چیزی که انسان، خودش را با ان بپوشاند. وقتی می گویند، من در سایه فلانی هستم، این عبارت خیلی معروف است که می گویند، در « ظِلّ » توجهات امام عصر ع هستم، یعنی در کنف و حمایت او هستم، و در این عبارت، « وَ أَظِلَّنِي فِي ذَرَاكَ ، » خطاب به خداوند عرض می کنیم، خدایا ما را در کنف حمایت خودت قرار بده. و این بسیار مهم است. علامه مجلسی ره در جلد ٧٢ بحارالانوار صفحه ٧٠ در بیان حدیثی اورده است، امام کاظم ع می فرماید « ثَلاثَهٌ یَستَظِلُّونَ بِظِلِّ عَرشِ اللهِ یَومَ لا ظِلَّ اِلاّ ظِلُّهُ: رَجُلٌ زَوَّجَ اَخاهُ المُسلِمَ، اَو اَخدَمَهُ، اَو کَتَمَ لَهُ سِرًّا » سه دسته در سایه کنف خدا هستند، در روزی که سایه حمایتی وجود ندارد مگر سایه حمایت خدا :
١ _ کسی که واسطه شود برای ازدواج دختر خانم و اقا پسر. حالا یا واسطه شفاعت شود یا کمک به جهیزیه کند، قدم خیری بردارد. اینقدر مهم است
٢ _ خدمت به مومن. تمام کارمندان عزیز ادارات می توانند مصداق این حدیث شوند، اگر مراجعه کننده ای به اداره او آمد، حساب کند، اگر من کار او را حل کنم، به فرموده امام کاظم ع روزی که هیچ سایه ای وجود ندارد، من در سایه کنف حمایت خدا قرار می گیرم. این گونه به مراجعه کننده برخورد کند
٣ _ اگر عیبی را از برادر مومنی متوجه شدیم، ان عیب را علنی نکنیم، در فضای مجازی منتشر نکنیم. به فرموده امام کاظم ع، رازداری انقدر نزد خدا دارای اجر و قرب است
این توصیه به تقوا در خطبه اول بود.
حجت الاسلام حسینی افزود : بحث اصلی و محوری و مستمر ما در خطبه ها ، قران است ، که به ایه صد و چهل و دوم سوره بقره رسیدیم ، « سَيَقُولُ السُّفَهَاءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلَّاهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِي كَانُوا عَلَيْهَا ۚ قُلْ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ ۚ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ » مردمی سفیه می گویند، چرا پیامبر ص قبله را تغییر داد « تغییر قبله از بیت المقدس به کعبه » قران می فرماید، مشرق و مغرب برای خداوند است، خداوند هدایت می کند
نکات آیه :
نکته اول : در رابطه با « سَفیه » است. ایت الله جوادی آملی در تسنیم جلد هفت صفحه ٢٨۵ می فرماید، سفیه در لغت یعنی کسی و یا چیزی که سستی دارد. اگر تار و پود لباسی، ضعیف و سست باشد، عرب زبان می گوید، ثوب، سفیه و سست است. اگر لجام اسبی سست باشد، عرب زبان ها می گویند، « زِمامٌ سفیهٌ » لجام اسب سست است. اگر تار و پود فکری انسان ضعیف باشد، اندیشه اش از نظر علمی سست باشد و یا اراده او از نظر عملی لرزان باشد، قران به این شخص سفیه و سست مغز می گوید. در مقابل سفیه، عقل و رشد است که مظهر ان حضرت ابراهیم است، قران در ایه ۵١ سوره انبیاء می فرماید « وَلَقَدْ آتَيْنَا إِبْرَاهِيمَ رُشْدَهُ مِنْ قَبْلُ وَكُنَّا بِهِ عَالِمِينَ » ما به حضرت ابراهیم رشد دادیم. پس، اگر کسی از آیین حضرت ابراهیم روی برگرداند، قران می گوید او سفیه است. قران در ایه ١٣٠ سوره بقره می فرماید « وَمَنْ يَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ إِلَّا مَنْ سَفِهَ نَفْسَهُ ». این نکته اول. سفیه یعنی سبک، که از نظر علمی و یا اراده و عملی و اعراض از دین و...
نکته دوم : ماده « وَلَّا »، اگر بعد از این کلمه « اِلی » بیاید یعنی ابقاء کردن ولی اگر « عَن » بیاید یعنی اعراض کردن، پشت کردن. قران در این ایه می فرماید « مَا وَلَّاهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِي كَانُوا عَلَيْهَا » چه چیزی باعث شد که انان از قبله بیت المقدس بسوی کعبه اعراض کنند.
علامه مجلسی در بحارالانوار جلد ٨١ اورده است که، وقتی قبله مسلمانان تغییر کرد، یهودیان برای اعتراض نزد پیامبر ص امدند و گفتند، یا محمد « وَ جَاءَ قَوْمٌ مِنَ اَلْيَهُودِ إِلَى رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَقَالُوا يَا مُحَمَّدُ هَذِهِ اَلْقِبْلَةُ بَيْتُ اَلْمَقْدِسِ قَدْ صَلَّيْتَ إِلَيْهَا أَرْبَعَ عَشْرَةَ سَنَةً ثُمَّ تَرَكْتَهَا اَلْآنَ أَ فَحَقّاً كَانَ مَا كُنْتَ عَلَيْهِ فَقَدْ تَرَكْتَهُ إِلَى بَاطِلٍ فَإِنَّمَا يُخَالِفُ اَلْحَقُّ اَلْبَاطِلَ أَوْ بَاطِلاً كَانَ ذَلِكَ فَقَدْ كُنْتَ عَلَيْهِ طُولَ هَذِهِ اَلْمُدَّةِ فَمَا يُؤْمِنُنَا أَنْ تَكُونَ اَلْآنَ عَلَى بَاطِلٍ فَقَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بَلْ ذَلِكَ كَانَ حَقّاً وَ هَذَا حَقٌّ يَقُولُ اَللَّهُ قُلْ لِلّٰهِ اَلْمَشْرِقُ وَ اَلْمَغْرِبُ يَهْدِي مَنْ يَشٰاءُ إِلىٰ صِرٰاطٍ مُسْتَقِيمٍ إِذَا عَرَفَ صَلاَحَكُمْ يَا أَيُّهَا اَلْعِبَادُ فِي اِسْتِقْبَالِ اَلْمَشْرِقِ أَمَرَكُمْ بِهِ وَ إِذَا عَرَفَ صَلاَحَكُمْ فِي اِسْتِقْبَالِ اَلْمَغْرِبِ أَمَرَكُمْ بِهِ وَ إِنْ عَرَفَ صَلاَحَكُمْ فِي غَيْرِهِمَا أَمَرَكُمْ بِهِ فَلاَ تُنْكِرُوا تَدْبِيرَ اَللَّهِ فِي عِبَادِهِ وَ قَصْدَهُ إِلَى مَصَالِحِكُمْ » سیزده سال در مکه بسوی بیت المقدس نماز خواندیم، حدود هفده ماه هم در مدینه بسوی بیت المقدس نماز خواندیم. حالا قبله تغییر کرد، یا نمازهای قبلی باطل بوده و از الان درست است و یا نمازهای قبلی درست است و نمازهای الان ما باطل است، دو راهی برای پیامبر ص درست کردند، پیامبر ص در جواب حکیمانه ای فرمودند، هر دو حق است، هم ان چهارده سال و چند ماه و هم از این به بعد که به سمت کعبه نماز می خوانیم، زیرا، مشرق و مغرب برای خداوند است، خدا به حسبِ مصلحتش می فرماید، قبله مشرق باشد یا قبله به سمت مغرب باشد و یا نه مشرق باشد و نه مغرب. پیامبر ص برای این دو مثال اوردند و فرمودند « ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ قَدْ تَرَكْتُمُ اَلْعَمَلَ يَوْمَ اَلسَّبْتِ ثُمَّ عَمِلْتُمْ بَعْدَهُ سَائِرَ اَلْأَيَّامِ ثُمَّ تَرَكْتُمُوهُ فِي اَلسَّبْتِ ثُمَّ عَمِلْتُمْ بَعْدَهُ أَ فَتَرَكْتُمُ اَلْحَقَّ إِلَى اَلْبَاطِلِ وَ اَلْبَاطِلَ إِلَى حَقٍّ أَوِ اَلْبَاطِلَ إِلَى بَاطِلٍ أَوِ اَلْحَقَّ إِلَى حَقٍّ قُولُوا كَيْفَ شِئْتُمْ فَهُوَ قَوْلُ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ جَوَابُهُ لَكُمْ قَالُوا بَلْ تَرْكُ اَلْعَمَلِ فِي اَلسَّبْتِ حَقٌّ وَ اَلْعَمَلُ بَعْدَهُ حَقٌّ فَقَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَكَذَلِكَ قِبْلَةُ بَيْتِ اَلْمَقْدِسِ فِي وَقْتِهِ حَقٌّ ثُمَّ قِبْلَةُ اَلْكَعْبَةِ فِي وَقْتِهِ حَقٌّ فَقَالُوا يَا مُحَمَّدُ أَ فَبَدَا لِرَبِّكَ فِيمَا كَانَ أَمَرَكَ بِهِ بِزَعْمِكَ مِنَ اَلصَّلاَةِ إِلَى بَيْتِ اَلْمَقْدِسِ حِينَ نَقَلَكَ إِلَى اَلْكَعْبَةِ »
١ _ خدا در آئین شما، در مقطعی از زمان، در دین شما، ماهیگیری را در روز شنبه حرام نمود، حرام بودن در آنزمان حق بود، بعد خداوند، حکم آنزمان را برداشت و ماهیگیری حق شد
٢ _ مثال دوم یک مثال عرفی است که برای همه عاقلان عالم خوب است. پیامبر ص فرمود « ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَا عِبَادَ اَللَّهِ أَنْتُمْ كَالْمَرْضَى وَ اَللَّهُ رَبُّ اَلْعَالَمِينَ كَالطَّبِيبِ فَصَلاَحُ اَلْمَرْضَى فِيمَا يَعْلَمُهُ اَلطَّبِيبُ وَ يُدَبِّرُهُ بِهِ لاَ فِيمَا يَشْتَهِيهِ اَلْمَرِيضُ وَ يَقْتَرِحُهُ أَلاَ فَسَلِّمُوا لِلَّهِ أَمْرَهُ تَكُونُوا مِنَ اَلْفَائِزِينَ » ای بندگان خدا، مَثل شما مانند بیمار است و مَثل خدای رب العالمین، مانند طبیب است، مصلحت مریض را طبیب تشخیص می دهد. با تدبیر طبیب است که دارو مصرف می شود نه اشتهای بیمار، که بگوید، این دارو را دوست دارم بنویس و ان دارو را دوست ندارم و ننویس. این طبابت نمی شود. پیامبر ص می فرماید، شما حکم ان بیمار هستید، خدای رب العالمین طبیب است و مصلحت شما را تشخیص می دهد، تا این زمان بیت المقدس و از این به بعد کعبه، شما تسلیم خداوند باشید تا از رستگاران باشید.
نکته سوم: در رابطه با کعبه می باشد، الان کعبه برای ما شعاع است، وقتی پیکر میّت را در قبر می گذاریم، یکی از عباراتی که به او تلقین می کنیم، می گوئیم « والکعبه قبلتی ». صاحب عروه در عروه می فرماید، یکی از واجبات این است که شانه راست میّت در قبر به سمت قبله باشد، « این ایام هم مصادف با دفن شهدای اخیر در کاشان و دیگر مناطق بود » صاحب عروه می فرماید، اگر پیکری همانند ابی عبدالله بدون سر باشد، باید بدنش بسوی قبله باشد، اگر سر مبارک ابی عبدالله در جایی دیگر هم دفن شود، باید سر مبارک به سمت قبله باشد.
اگر پیکری مانند دکتر عباسی، دانشمند هسته ای که چند تکه شد و تکه ای از ان را پیدا کردند، ان تکّه هم باید به سمت قبله دفن شود.
خدایا: ما را قدردان قران، عترت و قبله مان کعبه و قبله واقعی مان امام زمان عج الله تعالی فرجه قرار بده
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ :
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ، اللَّهُ الصَّمَدُ ، لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ .